digmag

تورم از دیدگاه اقتصاددانان به افزایش سطح عمومی تولید پول، درآمدهای پولی، یا قیمت‌ها اشاره دارد. تورم به‌طور کلی به معنی افزایش غیرمتناسب و نامنظم سطح عمومی قیمت‌ها در اقتصاد است. این پدیده می‌تواند ناشی از عدم تعادل بین موجودی کالاها و نقدینگی در گردش باشد، به‌طوری که افزایش قیمت‌ها بدون پشتوانه و تعادل صورت می‌گیرد. وقتی کالاهای قابل عرضه کاهش یابند، می‌توان آن‌ها را به هر قیمتی فروخت و این اختلاف قیمت، تورم نامیده می‌شود.

دلایل تورم:

اقتصاددانان معمولاً دو دلیل عمده برای تورم ذکر می‌کنند:

کاهش عرضه کل یا افزایش تقاضای کل
رشد عرضه پول مازاد بر رشد اقتصادی یا همان رشد نقدینگی
نرخ تورم:

نرخ تورم شاخصی است که ارزش پول و قدرت خرید را در یک بازه زمانی مشخص نمایش می‌دهد. بانک مرکزی هر کشور به عنوان مرجع تعیین سبد کالای پایه و محاسبه نرخ تورم، این شاخص را ارائه می‌دهد.

شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI):

این شاخص معیاری برای سنجش تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها است. شاخص CPI به عنوان یکی از بهترین معیارها برای نمایش تغییر قدرت خرید پول داخلی هر کشور محسوب می‌شود.

پیش‌بینی نرخ تورم و شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی:

پیش‌بینی نرخ تورم و شاخص CPI در بازه‌های زمانی آینده می‌تواند به برنامه‌ریزی بهتر اقتصادی کمک کند. با استفاده از روش‌های علمی و ریاضی، می‌توان پیش‌بینی‌هایی انجام داد. برای مثال، نشریه الکترونیک قدیری به صورت ماهانه این شاخص‌ها را پیش‌بینی می‌کند. البته، فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می‌توانند باعث اختلاف در واقعیت با پیش‌بینی‌ها شوند.

پیامدهای تورم:

تورم می‌تواند آثار مثبت و منفی داشته باشد. از جمله مهم‌ترین اثرات تورم، تأثیر توزیعی آن است. تورم به نفع گروه‌های پردرآمد و به ضرر گروه‌های فقیر و کم‌درآمد تمام می‌شود. به عبارت دیگر، تورم به افرادی که درآمدهای ثابت دارند، ضرر می‌زند و از قدرت خرید آن‌ها می‌کاهد.

نحوه جمع‌آوری اطلاعات:

بانک مرکزی از طریق مراجعه مستقیم آمارگیران به منابع اطلاعاتی در کلیه شهرها و مصاحبه با آن‌ها، اطلاعات مربوط به قیمت کالاها و خدمات را جمع‌آوری می‌کند. آمارگیران ماهانه به حدود 40 هزار منبع اطلاعاتی مراجعه کرده و قیمت جاری بیش از 121 هزار واحد کالاها و خدمات را بررسی می‌کنند.

نمونه‌های تاریخی تورم در جهان:

آلمان پس از جنگ جهانی اول: واحد پولی مارک آلمان به قدری بی‌ارزش شد که قیمت 1 نان برابر 4.6 میلیون مارک بود.
زیمبابوه در دهه 2000 میلادی: تورم ناشی از چاپ بیش از اندازه پول برای تأمین بودجه کشور در جنگ دوم کنگو به حدی رسید که ارز ملی منحل و ارز خارجی جایگزین شد.
مجارستان پس از جنگ جهانی دوم: نرخ تورم روزانه پنگو (واحد پولی مجارستان) بیش از 200 درصد بود و قیمت‌ها هر 15 ساعت دو برابر می‌شد. این وضعیت نیز منجر به تغییر واحد پولی کشور شد.
برای اطلاعات بیشتر و مقالات تخصصی درباره اقتصاد و شاخص‌های تورم، به وبسایت ما مراجعه کنید.